In de midden jaren ’70 raakte ik, naast mijn liefde voor klassieke muziek, gefacineerd door het fenomeen synthesizer. Ik ontdekte dat er een instrument bestond dat een onbeperkt aantal verschillende klankkleuren kon genereren. Deze interesse resulteerde (uiteraard) in de aanschaf van enkele langspeelplaten van o.a. Klaus Schulze, Jean-Michel Jarre en Vangelis. En hoewel ik later een beetje over deze “jeugdzonde” heen gegroeid ben, kan ik er af en toe nog steeds opnieuw met nostalgische gevoelens naar luisteren.
Onlangs overleden, kort na elkaar twee iconen van deze muziek. Op 26 april 2022 overleed Klaus Schulze en kort daarna, op 17 mei Vangelis.
Klaus Schulze
Klaus Schulze heeft een belangrijke invloed gehad op de new age en ambient muziek. Op Blackdance (de enige LP van hem die ik nog in mijn bezit heb) hoor je, zoals muziekkrant OOR het omschreef: “vliegende klanktapijten, waarbij de nuances in het landschap als kleine details onder aan je voorbijtrekken”.
Mede door de surrealistische hoezen ontworpen door de Zwitserse schilder Urs Amann waren de LP’s van Schulze meteen te herkennen in de platenwinkel. De afbeeldingen doen sterk denken aan werk van Salvador Dalí
Vangelis
Evanghelos Odysseas Papathanasiou, beter bekend onder zijn artiestennaam Vangelis overleed korte tijd daarna. Vangelis heeft blijkbaar nooit muziekles gehad en zou amper in staat zijn om noten te lezen. Die beperking weerhield hem er echter niet van om behoorlijk succesvol te zijn; eerst als oprichter en bandlid van Aphrodite’s Child (met Demis Roussos) en later vooral met zijn solo albums waarop hij veelvuldig gebruik maakte van de synthesizer.
Door dit instrument te gaan gebruiken voor filmmuziek zette hij een trend. Inmiddels is de synthesizer immers niet meer weg te denken uit de klankkleuren van de huidige filmmuziek. Met name met Chariots of Fire, waarvoor hij in 1981 een Oscar kreeg, werd zijn naam als componist van filmmuziek gevestigd.
Het is vrijwel onmogelijk om een specifiek stempel op Vangelis’ muziekstijl te drukken; soms is die erg melodieus, maar een andere keer denk je naar muziek van de tweede Weense school te luisteren. Wellicht bracht die laatste stijl het label Deutsche Grammophon er toe om zijn “Invisible Connections” op dit label uit te brengen en niet op hun populaire Polydor label. Opeens vond je muziek van Vangelis tussen klassieke sterren als Karajan, Kubelik en Böhm.
